Σας έχει πει ο καρδιολόγος ότι έχετε πρόπτωση μιτροειδούς βαλβίδας; Σας έχει μήπως συστήσει να περιορίσετε ή να διακόψετε την άθληση; Αναρωτιέστε αν πρέπει να λαμβάνετε εφ’ όρου ζωής προληπτικά αντιβίωση ή ποια θα είναι η πορεία της πρόπτωσής σας καθώς μεγαλώνετε; Αν ναι, τότε αξίζει να διαβάσετε παρακάτω.
Τι είναι η πρόπτωση της μιτροειδούς βαλβίδας;
Η μιτροειδής βαλβίδα είναι μία από τις τέσσερις βαλβίδες της καρδιάς. Επιτρέπει τη ροή του αίματος από μία κοιλότητα της καρδιάς – τον αριστερό κόλπο – προς μίαν άλλη – την αριστερή κοιλία. Όταν η καρδιά συσπάται σε κάθε καρδιακό παλμό ώστε να εξωθήσει το αίμα προς το σώμα μας μέσω της αορτής, η μιτροειδής βαλβίδα κλείνει ερμητικά ώστε το αίμα να εξωθηθεί από την αριστερή κοιλία προς τα εμπρός και να μην επιστρέψει στον αριστερό κόλπο. Στην φάση λοιπόν αυτή που η βαλβίδα κλείνει, τμήμα της μιτροειδούς βαλβίδας μπορεί να «γλιστράει» πίσω προς τον αριστερό κόλπο. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται πρόπτωση και είναι πιθανόν να συνοδεύεται από επιστροφή ποσότητας αίματος προς τον αριστερό κόλπο, προκαλώντας δηλαδή την ανεπάρκεια της μιτροειδούς βαλβίδας.
Που οφείλεται η πρόπτωση της μιτροειδούς βαλβίδας;
Η πρόπτωση της μιτροειδούς βαλβίδας είναι συνήθως μία γενετική διαταραχή του συνδετικού ιστού που προσβάλλει τμήματα της μιτροειδούς βαλβίδας, χωρίς όμως να έχει ακόμη εντοπισθεί το υπεύθυνο γονίδιο.
Τύποι και φυσική πορεία της πρόπτωσης
Η πρόπτωση μιτροειδούς βαλβίδας έχει δύο τύπους:
- την ήπια πρόπτωση που παρατηρείται συνήθως στα νέα άτομα, κυρίως κορίτσια, η οποία συνήθως δεν επιδεινώνεται, και
- την μυξωματώδη μορφή που παρατηρείται σε μεγαλύτερους ενήλικες.
Η ακριβής διαφορά ανάμεσα στους δύο τύπους, αναφορικά με την γενετική αλλά και φυσική πορεία, δεν είναι ξεκάθαρη. Περίπου 6 % των ενηλίκων εμφανίζουν τελικά κάποιο βαθμό πρόπτωσης, με την μυξωματώδη μορφή να είναι στο 1-2 %.
Αν έχετε την μυξωματώδη μορφή, η ανεπάρκεια της βαλβίδας είναι συνήθης και ίσως αργότερα στην ενήλικη ζωή να γίνει αρκετά σοβαρή (5-10 %) και να χρειασθεί χειρουργική παρέμβαση. Άλλες επιπλοκές, εκτός από την ανεπάρκεια, μπορεί να είναι η ενδοκαρδίτιδα, η μόλυνση δηλαδή της βαλβίδας, αρρυθμία ή ακόμη και αιφνίδιος καρδιακός θάνατος. Η πρόπτωση της μιτροειδούς πάντως έχει γενικά καλοήθη πορεία με θνητότητα 5% στα δέκα χρόνια.
Τα συμπτώματα της πρόπτωσης μιτροειδούς
Μπορεί να έχετε πρόπτωση μιτροειδούς και να μην έχετε καμία απολύτως ενόχληση. Οι περισσότεροι ασθενείς με πρόπτωση μιτροειδούς δεν έχουν κανένα σύμπτωμα. Ορισμένες φορές όμως μπορεί να παραπονούνται για:
- άτυπους θωρακικούς πόνους
- αίσθημα παλμών (αρρυθμία)
- ζάλη
- δύσπνοια ή κούραση
Πως γίνεται η διάγνωση;
Αρκετές φορές η διάγνωση γίνεται απλά σε τυχαία ακρόαση της καρδιάς από τον καρδιολόγο ή τον παθολόγο.
Το υπερηχοκαρδιογράφημα όμως αποτελεί τη μέθοδο εκλογής για τη διάγνωση, την ανεύρεση του ακριβούς μηχανισμού της πρόπτωσης, ενώ τέλος προσδιορίζει και τον βαθμό της ανεπάρκειας της βαλβίδας. Επειδή το υπερηχογράφημα της καρδιάς είναι ανώδυνο, μη επεμβατικό και χωρίς ακτινοβολία, είναι ιδανικό για την παρακολούθησή σας ώστε να διαπιστωθεί έγκαιρα η επιδείνωση της ανεπάρκειας ή της λειτουργικότητας της καρδιάς, αφού θα αποτελέσουν κριτήριο για πιθανή χειρουργική διόρθωση.
Είναι πολύ σημαντικό όμως να τηρούνται αυστηρά τα υπερηχογραφικά κριτήρια της πρόπτωσης μιτροειδούς. Δυστυχώς, είναι απαράδεκτο το πολύ συχνό φαινόμενο που παρατηρείται ακόμα και στις μέρες μας, όταν υπάρχει πληθώρα ιατρικών συγγραμμάτων και εικόνων στο διαδίκτυο για όλα τα ιατρικά θέματα, να βλέπουμε αβίαστα να τίθεται η διάγνωση της πρόπτωσης μιτροειδούς. Να μην ξεχνάμε ότι οι διαγνώσεις αυτές προκαλούν ανησυχία στον εξεταζόμενο και τον «ακολουθούν» σε όλη του τη ζωή. Ιδιαίτερα, όταν αναίτια διακόπτεται η άθληση και συστήνεται προληπτική αντιβίωση εφ’ όρου ζωής.
Πως αντιμετωπίζεται;
Από θεραπευτικής πλευράς πρέπει να επισημανθεί ότι δεν υπάρχει κάποιο φάρμακο που να θεραπεύει την πρόπτωση της μιτροειδούς βαλβίδας. Η λήψη αντιβίωσης για πιθανή ενδοκαρδίτιδα πλέον δεν συστήνεται. Σε περίπτωση που εμφανίσετε κάποια ενόχληση, όπως αίσθημα παλμών, ο καρδιολόγος μπορεί να σας χορηγήσει θεραπευτική αγωγή για την ανακούφιση των συμπτωμάτων σας, αφού όμως τοποθετηθεί Holter ρυθμού 24ώρου ώστε να διαπιστωθεί η προέλευση των αρρυθμιών. Όταν βέβαια οι ενοχλήσεις είναι πιο σοβαρές, όπως δύσπνοια ή κούραση, τότε ίσως χρειαστεί να υποβληθείτε σε επιπλέον έλεγχο για την αντιμετώπιση τους.