Αυξημένη χοληστερίνη (υπερλιπιδαιμία ή δυσλιπιδαιμία)
Η αυξημένη χοληστερίνη ή χοληστερόλη, η οποία αναφέρεται και με τον όρο υπερλιπιδαιμία ή δυσλιπιδαιμία, μπορεί να συμβάλλει στην εμφάνιση καρδιακών και εγκεφαλικών επεισοδίων.
Τι είναι η χοληστερίνη;
Η χοληστερίνη είναι μία φυσική ουσία η οποία παίζει σημαντικό ρόλο σε αρκετές λειτουργίες στο σώμα μας, όπως στην κατασκευή ορμονών, βιταμίνης D, καθώς και ουσιών χρήσιμων για την πέψη των τροφών. Η χοληστερίνη παράγεται στο σώμα μας και ταυτόχρονα προσλαμβάνεται από τις τροφές που καταναλώνουμε. Όταν τα επίπεδα της χοληστερίνης στο αίμα μας είναι αυξημένα σχηματίζονται αθηρωματικές πλάκες στο εσωτερικό τοίχωμα των αρτηριών που σταδιακά παρεμποδίζουν τη ροή του αίματος και μπορούν να οδηγήσουν σε καρδιαγγειακά ή εγκεφαλικά επεισόδια.
Υπάρχουν δύο βασικοί τύποι χοληστερίνης:
Η LDL ή “κακή χοληστερίνη” είναι αυτή που συμβάλλει στη δημιουργία αθηρωματικών πλακών στις αρτηρίες με αποτέλεσμα τη σταδιακή στένωσή τους.
Η HDL ή “καλή χοληστερόλη” είναι υπεύθυνη για την απομάκρυνση της επιπλέον χοληστερόλης πίσω στο ήπαρ, όπου είτε θα επαναχρησιμοποιηθεί ή θα αποβληθεί από το σώμα μας.
Τα τριγλυκερίδια είναι ένας άλλος τύπος λιπιδίων που αποτελούν ξεχωριστό παράγοντα κινδύνου για καρδιαγγειακά επεισόδια.
Πώς μπορώ να ξέρω αν έχω αυξημένη χοληστερόλη;
Η αυξημένη χοληστερίνη δεν προκαλεί συμπτώματα. Δυστυχώς, η πρώτη εκδήλωση της υπερλιπιδαιμίας μπορεί να είναι καρδιακό ή εγκεφαλικό επεισόδιο, περιφερική αγγειοπάθεια ή άλλο αγγειακό επεισόδιο. Με μία απλή εξέταση αίματος όμως, μπορείτε να μετρήσετε τα επίπεδα της χοληστερίνης (ολική, HDL, LDL) και των τριγλυκεριδίων στο αίμα σας.
Γιατί έχω αυξημένη χοληστερίνη ή τριγλυκερίδια;
Για την αυξημένη χοληστερίνη ή για τα αυξημένα τριγλυκερίδια μπορεί να ευθύνονται αρκετοί παράγοντες. Ορισμένους από αυτούς μπορείτε να τους ελέγξετε ενώ άλλους όχι.
Παράγοντες που μπορείτε να ελέγξετε:
Το βάρος σας. Η παχυσαρκία αλλά και η αυξημένη περίμετρος της μέσης σας (μεγαλύτερη από 102 εκ. για τους άντρες και από 88 εκ. για τις γυναίκες) έχουν αποδειχθεί ότι είναι σημαντικοί παράγοντες δυσλιπιδαιμίας.
Τη διατροφή σας. Όταν καταναλώνετε αρκετά κορεσμένα και trans λιπαρά οξέα αυξάνεται η “κακή” ενώ μειώνεται η “καλή” χοληστερίνη σας.
Τον τρόπο ζωής σας. Το κάπνισμα προκαλεί μείωση της HDL χοληστερίνης και αύξηση της LDL χοληστερίνης και των τριγλυκεριδίων, ενώ παράλληλα κάνει τις αρτηρίες πιο ευάλωτες στην δημιουργία αθηρωμάτωσης. Το αλκοόλ προκαλεί αύξηση των τριγλυκεριδίων του αίματος, ενώ τέλος η άθληση έχει αποδειχθεί ότι βοηθά τον οργανισμό σας να παράγει περισσότερη HDL χοληστερίνη, μειώνοντας έτσι τις βλαπτικές επιδράσεις της LDL χοληστερίνης στις αρτηρίες.
Τις παθήσεις σας. Ο Σακχαρώδης Διαβήτης συμβάλλει στην μείωση της “καλής” χοληστερόλης σε συνδυασμό με αύξηση των τριγλυκεριδίων και της “κακής” χοληστερόλης. Η ρύθμισή του συντελεί στην βελτίωση των επιπέδων όλων των λιπιδίων.
Παράγοντες που δεν μπορείτε να ελέγξετε:
Κληρονομικότητα. Δυστυχώς ορισμένοι άνθρωποι κληρονομούν γονίδια από τους γονείς τους τα οποία ευθύνονται για την αυξημένη χοληστερίνη. Στις περιπτώσεις αυτές η σοβαρότητα της υπερλιπιδαιμίας είναι μεγαλύτερη γιατί μπορεί να εμφανιστεί πολύ νωρίτερα η αθηροσκλήρυνση των αρτηριών.
Πώς αντιμετωπίζεται η αυξημένη χοληστερόλη;
Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής σας μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά τα επίπεδα των λιπιδίων στο αίμα σας. Αν έχετε δυσλιπιδαιμία θα πρέπει:
- Να αθλείστε πιο συχνά
- Να διακόψετε το κάπνισμα
- Να περιορίσετε το αλκοόλ
- Να τρέφεστε πιο υγιεινά
- Να χάσετε βάρος
Αν η χοληστερόλη δεν φτάσει σε ικανοποιητικά επίπεδα ή αν ανήκετε σε ομάδα με αυξημένο κίνδυνο για καρδιαγγειακές παθήσεις, τότε ο καρδιολόγος θα πρέπει να σας συστήσει φαρμακευτική αγωγή. Απαραίτητη βέβαια προϋπόθεση είναι ο αποκλεισμός παθήσεων που ευθύνονται για αυξημένα επίπεδα λιπιδίων στο αίμα, όπως είναι ο σακχαρώδης διαβήτης ή οι θυρεοειδοπάθειες.