Η στεφανιαία νόσος είναι μία αρκετά συχνή καρδιακή πάθηση που προκαλείται από βλάβη ή φλεγμονή των στεφανιαίων αρτηριών. Οι στεφανιαίες αρτηρίες είναι τα αγγεία που τροφοδοτούν με αίμα την καρδιά. Στο εσωτερικό των αρτηριών αυτών σχηματίζονται αθηρωματικές πλάκες με αποτέλεσμα τη σταδιακή στένωσή τους και την ελάττωση της ροής του αίματος στην καρδιά. Αυτό συμβαίνει συνήθως όταν η στένωση είναι τουλάχιστο 60-70% του αυλού των στεφανιαίων αρτηριών και η καρδιά (ο καρδιακός μυς) δεν μπορεί να λάβει το αίμα που χρειάζεται, ειδικά σε συνθήκες κόπωσης, όπως για παράδειγμα όταν αθλείστε. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται ισχαιμία και μπορεί να οδηγήσει σε πόνο στο στήθος (στηθάγχη) ή δύσπνοια. Βέβαια και σε περιπτώσεις ηπιότερων στενώσεων μπορεί να συμβεί ρήξη της αθηρωματικής πλάκας με αποτέλεσμα καρδιακό επεισόδιο.  

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για Στεφανιαία Νόσο;

Αρκετοί παράγοντες έχουν ενοχοποιηθεί για την εμφάνιση στεφανιαίας νόσου. Κάποιους από αυτούς μπορείτε να τους ελέγξετε λαμβάνοντας τα κατάλληλα μέτρα και να μειώσετε σημαντικά τον κίνδυνο να εμφανίσετε στο μέλλον καρδιακό επεισόδιο.

Οι πιο σημαντικοί παράγοντες είναι:

    Η ηλικία σας. Η δημιουργία αθηρωματικής πλάκας αρχίζει στην παιδική ηλικία και συνεχίζεται καθώς μεγαλώνετε. Όσο μεγαλύτερη είναι η ηλικία σας τόσο περισσότερες πιθανότητες υπάρχουν να έχετε στενώσεις στις στεφανιαίες αρτηρίες. 

    Το φύλο σας. Ο κίνδυνος στεφανιαίας νόσου είναι μεγαλύτερος στους άνδρες, ενώ στις γυναίκες αυξάνει μετά την εμμηνόπαυση.

    Το οικογενειακό σας ιστορικό. Αν ο πατέρας σας είχε διαγνωσθεί με στεφανιαία νόσο πριν την ηλικία των 55 ετών ή η μητέρα σας πριν τα 65, τότε έχετε αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο.

    Το κάπνισμα. Όταν καπνίζετε ή όταν είστε παθητικός καπνιστής αυξάνεται ο κίνδυνος στεφανιαίας νόσου.

    Η καθιστική ζωή και η παχυσαρκία είναι επίσης επιβαρυντικοί παράγοντες για την εμφάνιση νόσου των στεφανιαίων αρτηριών.

    Η αρτηριακή υπέρταση και η αυξημένη χοληστερίνη καθώς και ο Σακχαρώδης Διαβήτης αποτελούν σημαντικούς παράγοντες που μπορούν όμως να ρυθμιστούν από τον γιατρό σας με την ανάλογη υγιεινοδιαιτητική και φαρμακευτική αγωγή.            

Ποια είναι τα συμπτώματα της Στεφανιαίας νόσου;

Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα που μπορεί να έχετε αν πάσχετε από στεφανιαία νόσο είναι ο πόνος στο στήθος (στηθάγχη) και η δύσπνοια. Υπάρχουν βέβαια περιπτώσεις όπου οι ενοχλήσεις μπορεί να είναι άτυπες, όπως πόνος στην πλάτη, στα χέρια ή στο στομάχι. Ορισμένες φορές άνθρωποι που πάσχουν από στεφανιαία νόσο δεν αναφέρουν κανένα ενόχλημα, και η πρώτη εκδήλωση της νόσου είναι η απόφραξη της στεφανιαίας αρτηρίας και το έμφραγμα.  

Πώς γίνεται η διάγνωση της Στεφανιαίας Νόσου;

Αρχικά, ο καρδιολόγος θα σας κάνει ερωτήσεις σχετικές με τα ενοχλήματά σας καθώς και για το ατομικό και το οικογενειακό σας ιατρικό ιστορικό. Αφού λάβει υπόψη και τους παράγοντες κινδύνου θα σας ζητήσει να υποβληθείτε σε ορισμένες εξετάσεις, με πιο συνηθισμένες το ηλεκτροκαρδιογράφημα, το υπερηχοκαρδιογράφημα, την δοκιμασία κόπωσης, το σπινθηρογράφημα καρδιάς και τη στεφανιογραφία. Η στεφανιογραφία μπορεί να γίνει επεμβατικά με τον κλασικό καρδιακό καθετηριασμό, ή αναίμακτα με την χρήση αξονικής τομογραφίας.  

Ποια είναι η θεραπεία της Στεφανιαίας Νόσου;

Τα καλά νέα στην στεφανιαία νόσο είναι ότι μπορεί να προληφθεί αλλά και να αντιμετωπισθεί με απόλυτη επιτυχία. Αν όμως δεν προληφθεί ή δεν αντιμετωπισθεί έγκαιρα μπορεί να υπάρχουν σοβαρές συνέπειες οι οποίες δυσχεραίνουν τη θεραπεία σας. Σε περίπτωση που ο γιατρός σας έχει διαγνώσει ότι πάσχετε από στεφανιαία νόσο υπάρχουν αρκετές θεραπευτικές επιλογές για την αντιμετώπισή της:

Αλλαγές στον τρόπο ζωής σας, όπως η διακοπή του καπνίσματος, η έναρξη ενός προγράμματος άθλησης σχεδιασμένου σύμφωνα με τις προτιμήσεις σας, και η υιοθέτηση υγιεινών διατροφικών συνηθειών. 

Φαρμακευτική αγωγή

Σε συνδυασμό με την αλλαγή στον τρόπο ζωής σας, κρίνεται σκόπιμη η έναρξη φαρμακευτικής αγωγής, όπως οι στατίνες οι οποίες μειώνουν την χοληστερίνη σας, η ασπιρίνη που βοηθά να μη σχηματισθούν θρόμβοι στις στεφανιαίες αρτηρίες και προκληθεί έμφραγμα, καθώς και φάρμακα για την προστασία της καρδιάς σας από αρρυθμίες. Η υπόλοιπη φαρμακευτική αγωγή θα εξαρτηθεί από τις άλλες παθήσεις που έχετε και από την γενικότερη κατάσταση της καρδιάς σας.  

Αγγειοπλαστική (stent)

Περισσότερο γνωστή ως μπαλονάκι, η αγγειοπλαστική είναι μία καρδιολογική επεμβατική μέθοδος η οποία αποκαθιστά την ροή του αίματος μέσα στην στεφανιαία αρτηρία που έχει στένωση. Αυτό γίνεται με τη χρήση ενός εύκαμπτου ειδικού καθετήρα ο οποίος εισέρχεται μέσω μίας αρτηρίας στο ισχίο ή στον καρπό σας, φτάνει στη στένωση της στεφανιαίας αρτηρίας, τη διαστέλλει και ακολούθως τοποθετεί ένα μικρό μεταλλικό πλέγμα (stent) το οποίο διατηρεί το επιθυμητό αποτέλεσμα. Η αγγειοπλαστική αποτελεί μία εξαιρετικά ασφαλή μέθοδο με εξαιρετικά και μακρόχρονα αποτελέσματα.

Αορτοστεφανιαία παράκαμψη (Bypass)

Όταν η λύση της αγγειοπλαστικής δεν είναι εφικτή, η αορτοστεφανιαία παράκαμψη αποτελεί την θεραπεία επιλογής. Στη περίπτωση αυτή ο χειρουργός χρησιμοποιεί τμήμα φλέβας ή αρτηρίας από το σώμα σας ώστε να παρακάμψει τις στεφανιαίες αρτηρίες που έχουν στένωση και να αποκαταστήσει έτσι την κυκλοφορία του αίματος στην καρδιά σας.