Τι είναι αρρυθμία;

Κάθε αλλαγή στον φυσιολογικό, κανονικό, ομοιόμορφο ρυθμό της καρδιάς ονομάζεται αρρυθμία. Οι περισσότερες αρρυθμίες είναι ακίνδυνες, αλλά ορισμένες μπορεί να είναι σοβαρές και επικίνδυνες για τη ζωή.

Οι αρρυθμίες ταξινομούνται ανάλογα με την περιοχή της καρδιάς από όπου δημιουργούνται, καθώς επίσης και από τον τύπο του καρδιακού ρυθμού που προκύπτει, όπως για παράδειγμα ταχυκαρδία ή βραδυκαρδία.

Μπορεί να είναι ένα αμιγώς “ηλεκτρικό” πρόβλημα της καρδιάς ή να παρουσιάζονται λόγω υποκείμενης καρδιοπάθειας.

Πού οφείλονται οι αρρυθμίες;

Υπάρχουν αρκετές καταστάσεις που μπορεί να επηρεάσουν το ηλεκτρικό σύστημα της καρδιάς σας και να εμφανίσετε αρρυθμία. Κάποιοι από αυτούς είναι:

• Κατανάλωση αυξημένης ποσότητας καφέ ή αλκοόλ, ή λήψη απαγορευμένων ουσιών
• Καρδιοπάθειες όπως η στεφανιαία νόσος, η αρτηριακή υπέρταση και ο διαβήτης
• Το στρες
• Διαταραχές ηλεκτρολυτών, όπως το κάλιο ή το νάτριο, στο αίμα σας
• Ορισμένα φάρμακα
• Συγγενείς καρδιοπάθειες
• Μυοκαρδιοπάθειες
• Αρρυθμιολογικά σύνδρομα που κληρονομούνται (όπως το σύνδρομο long QT)
• Παθολογικές ηλεκτρικές οδοί στην αγωγή του καρδιακού ερεθίσματος
• Μετά από επέμβαση στην καρδιά

Πολλές φορές δεν υπάρχει σαφής αιτία. Κάποιες αρρυθμίες πάντως εμφανίζονται συχνότερα καθώς μεγαλώνετε.

Ποια είναι τα συμπτώματα των αρρυθμιών;

Τα συμπτώματα των αρρυθμιών ποικίλουν ανάλογα με τον τύπο της αρρυθμίας, αλλά μπορεί επίσης να διαφέρουν από άνθρωπο σε άνθρωπο.

Ορισμένα από αυτά είναι:

• Αίσθημα παλμών, δηλαδή να αισθάνεστε κάτι σαν φτερούγισμα στο στήθος σας ή σαν να σταματάει η καρδιά σας και να ξεκινάει πάλι.
• Αδυναμία ή κόπωση
• Ζάλη ή ακόμη και αίσθημα λιποθυμίας

Σε περιπτώσεις βέβαια που η αρρυθμία είναι αρκετά σοβαρή τα συμπτώματα μπορεί να είναι πολύ πιο έντονα, όπως εφίδρωση, πόνος στο στήθος ή δύσπνοια. Στις περιπτώσεις αυτές θα πρέπει να αναζητήσετε άμεσα ιατρική βοήθεια. 

Πώς γίνεται η διάγνωση της αρρυθμίας;

Για να γίνει η διάγνωση της αρρυθμίας σας ο καρδιολόγος θα αξιολογήσει τα συμπτώματά σας και θα διενεργήσει κάποιες εξετάσεις. Αυτές είναι αρχικά το ηλεκτροκαρδιογράφημα και το υπερηχοκαρδιογράφημα ώστε να διαπιστώσει πιθανή αρρυθμία την ώρα της εξέτασης και να ανιχνεύσει υποκείμενη καρδιοπάθεια. Το Holter ρυθμού (24ωρο ή πολυήμερο) αποτελεί την εξέταση εκλογής όταν τα συμπτώματα είναι παροδικά, ή απλά δεν εμφανίζονται την ώρα της επίσκεψης. Ανάλογα με τα αποτελέσματα των εξετάσεων αυτών θα κρίνει ο καρδιολόγος αν πρέπει να προγραμματιστούν περαιτέρω εξετάσεις. 

Πώς θεραπεύεται η αρρυθμία;

Για ορισμένες αρρυθμίες μπορεί να μην χρειάζεται θεραπεία, ιδιαίτερα αν δεν προκαλούν έντονα ενοχλήματα. Όταν όμως γίνουν ενοχλητικές ή προκαλούν σοβαρά συμπτώματα ή είναι επικίνδυνες για τη ζωή τότε υπάρχουν αρκετές θεραπευτικές επιλογές. Θα συζητήσετε τις επιλογές αυτές με τον καρδιολόγο ώστε να ληφθεί η καλύτερη δυνατή απόφαση. Η απόφαση αυτή πρέπει να λαμβάνει υπόψη τον τύπο της αρρυθμίας, τη σοβαρότητα των ενοχλημάτων σας, και βέβαια την παρουσία άλλων παθήσεων που πιθανώς συνυπάρχουν (στεφανιαία νόσος, σακχαρώδης διαβήτης, καρδιακή ή νεφρική ανεπάρκεια) και μπορεί να επηρεάσουν την πορεία της θεραπείας σας.  

Οι θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν:

    Αλλαγές στον τρόπο ζωής. Όταν ο καφές, το αλκοόλ ή άλλες ουσίες προκαλούν ή επιδεινώνουν κάποιες αρρυθμίες, τότε ο περιορισμός τους μπορεί να βελτιώσει την κατάστασή σας. Η διαχείριση του άγχους μπορεί επίσης να βοηθήσει στην αντιμετώπιση του προβλήματός σας. 

    Φαρμακευτική αγωγή. Τα φάρμακα μπορούν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις περισσότερες αρρυθμίες. Η αγωγή βασίζεται στον τύπο της αρρυθμίας που διαπιστώνει ο καρδιολόγος, στις παθήσεις που συνυπάρχουν, καθώς και στα υπόλοιπα φάρμακα που λαμβάνετε. 

    Υπάρχουν βέβαια αρρυθμίες όπου οι αλλαγές στον τρόπο ζωής ή η φαρμακευτική αγωγή δεν είναι αποτελεσματικά. Στις περιπτώσεις αυτές, ανάλογα πάντα με την αρρυθμία που έχετε, μπορεί ο καρδιολόγος να σας προτείνει άλλες θεραπευτικές επιλογές όπως είναι η ηλεκτρική ανάταξη (cardioversion), η ηλεκτροφυσιολογική μελέτη και η κατάλυση (ablation), καθώς και η τοποθέτηση βηματοδότη ή καρδιακού απινιδωτή (ICD). 

Ποιες είναι οι επιπλοκές των αρρυθμιών;

Ορισμένες αρρυθμίες δεν έχουν καμία απολύτως επιπλοκή. Πολλές φορές όμως οι αρρυθμίες μπορεί να είναι σοβαρές και να προκαλέσουν καρδιακή ανεπάρκεια, εγκεφαλικό επεισόδιο ή ακόμα και καρδιακή ανακοπή.